RSI klachten zijn soms lastig op te lossen. Het is niet altijd duidelijk waar de klachten vandaan komen en vaak worden stress, repeterende bewegingen en statische belasting als (gedeeltelijke) oorzaak genoemd.
In 2012 hebben J.J. Brunnekreef e.a. onderzoek gedaan naar de doorbloeding en het zuurstofverbruik in de onderarmen bij patiënten met RSI.
Zij onderzochten of de bloedstroom en het zuurstofverbruik in rust en na inspanning lager zijn in zowel de aangedane als niet aangedane arm van patiënten met unilaterale RSI. Eenzijdige RSI resulteerde in een lager zuurstofverbruik en een lagere bloedstroom in de aangedane onderarm bij aanvang. En een lager zuurstofverbruik na incrementele handgreepoefeningen in vergelijking met controles. Bovendien waren de door inspanning op gang gebrachte bloedstroom en het zuurstofverbruik in de niet-aangedane onderarm bij patiënten met RSI op vergelijkbare wijze verminderd.
CONCLUSIE: De bloedstroom en het zuurstofverbruik na inspanning worden op vergelijkbare wijze verzwakt in de aangedane en niet-aangedane armen van patiënten met unilaterale RSI. Deze bevindingen suggereren dat, ondanks het unilaterale karakter van de klinische symptomen, RSI systemische aanpassingen vertoont in de doorbloeding van de onderarm en het zuurstofverbruik in rust en na inspanning.
Wij vinden dit nog altijd een erg interessant onderzoek. Onze eigen patiëntenpopulatie bestaat namelijk voor een groot deel uit patiënten met RSI en armklachten. We hebben daarom een kleine steekproef genomen uit ons eigen klantenbestand tussen 2015 en 2020. Bij de intake hebben we patiënten met RSI en armklachten gevraagd om hun klachten te omschrijven. Hieruit bleek dat 41 procent van de patiënten met bovengenoemde klachten aangaf regelmatig, vaak of altijd koude handen te hebben.
Als iemand aangeeft regelmatig, vaak of altijd koude handen te hebben is dat een indicatie voor een slechte doorbloeding in de armen. En kan dit invloed hebben op het herstel. Bij deze patiënten zijn de bloedvaten op de handen vaak minder goed of helemaal niet zichtbaar. Ook kan de kleur van de handen iets vertellen over de doorbloeding; bij een verminderde doorbloeding zijn deze vaak lichter van kleur.
Hand van dezelfde persoon voor en na correctie van de fysiologische curven van de wervelkolom, het ontspannen van de schoudergordelmusculatuur en het toepassen van de flankademhaling. Op de rechterafbeelding zijn de bloedvaten duidelijk zichtbaar en de hand heeft een gezonde roze kleur.
Bij observatie van deze patiëntengroep is ons opgevallen dat:
- er nagenoeg altijd een afwijkende stand van de fysiologische curven van de wervelkolom waarneembaar was,
- evenals een afwijkende stand van de schoudergordel: retractie, protractie en/of elevatie.
- ook was er vaak sprake van een oppervlakkige borstademhaling met overmatig aanspannen van de hulpademhalingsspieren
Wat wij hebben geconstateerd is dat de doorbloeding in de handen toenam bij onderstaande correcties:
- correctie van de wervelkolom naar de fysiologische curven,
- de neutrale stand van de schoudergordel, waarbij de m. trapezius (alle delen), m. rhomboideus en de m. levator scapulae ontspannen zijn
- het toepassen van een flankademhaling
Op dat moment gaven de patiënten aan warmere handen te krijgen en tintelingen waar te nemen. Dit was ook waarneembaar door kleurverandering in de handen, en/of doordat de bloedvaten in de handen beter zichtbaar werden. Wat ons betreft is dat een wenselijk effect, want zoals iedereen weet is een goede doorbloeding een voorwaarde voor een goed herstel van aangedane spieren. Opvallend was dat de doorbloeding in beide handen toenam. Ongeacht of de patiënt in één arm of beide armen last had. Hierdoor lijkt het aannemelijk dat het corrigeren van de stand van de wervelkolom, de schoudergordel en de ademhaling een rol kan spelen bij het oplossen van RSI-klachten.
Het onderzoek van Brunnekreef is gedaan in het kader van RSI maar zou het ook relevant zijn bij een tenniselleboog, een carpaaltunnelsyndroom of bij nek-/schouderklachten?
Wil je meer weten over hoe de bewegingsketen van de wervelkolom, schouders en armen invloed heeft op het herstel van klachten in de armen? Neem dan eens een kijkje op onze pagina over post-hbo cursussen.
Bilateral Changes in Forearm Oxygen Consumption at Rest and After Exercise in Patients With Unilateral Repetitive Strain Injury: A Case-Control Study, 2012, J.J. Brunnekreef et al..
